INDIGO BİTKİ OLARAK NEDİR (INDIGOFERA TINCTORIA- GERÇEK ÇİVİT OTU)
Baklagiller familyasından olan bodur ağaç türüdür. Tüm dünyada Indigo adı ile bilinse de birçok kaynakta çivitotu olarak geçer. Yetiştiği iklime bağlı olarak yıllık veya çok yıllık bir bitki türüdür. Indigofera cinsi adı altında 750’ye yakın çeşidi bulunmaktadır. Ülkemizde latince adı Isatis tinctoria (turpgiller familyasından bir çalı bitki) olan çivit otu çeşidi bulunmaktadır. Indigofera tinctoria ise gerçek çivit otudur. Diğer türlerine göre gerçek çivit otu, kat kat nitelikli (mavi) boya maddesine sahiptir. Kısaca mavi rengin kaynağıdır. Açık yeşil tüylü yapraklar ile pembe- eflatun çiçekli, bakla tohumlu dallara sahiptir.
Saç için kullandığımız indigo tozu nasıl elde edilir derseniz:
Yapraklar kısa süreli suya basılarak kısmen fermente edilir. Daha sonra kurutulup öğütülerek toz hale getirilir. Burada yapılan işlemin amacı enzimik hidrolizin, indikan (renksiz bir molekül ) molekünü indoksile ve glikoza dönüştürmesidir. Indoksil de oksidasyon (hava ile temas etme, oksitlenme) sonucu indigoya yani mavi renge dönüşür.
Buradaki fermente etme işlemi indoksili, yarı hazır hale getirerek mavi renge dönüşmeye hazır, kullanıma hazır hale getirilmesidir.O yüzden indigoyu hazırlarken ayrı bir kapta sıcak su ile karıştırıyoruz. Indoksilin hava ve su ile etkileşime girip oksidasyon sonucu mavi indigo molekülüne dönüşmesini sağlıyoruz. Bazı kaynaklar indigonun hemen su ile karıştırılıp saça sürülmesi gerektiğini yazarken bazı kaynaklar da ayrı yerde hazırlanıp 5-10 dk bekletilip renk verme işleminin kendi içinde gerçekleşmesine zaman tanınmalıdır der.
Önemli not; kına, cassia, amla ile yaptığımız karışım hamurundan arta kalan malzemeyi derin dondurucuda saklayabilirken indigonun kısa sürede özelliğini kaybetmesi sebebiyle arta kalan hamuru derin dondurucuda saklayamamaktayız.
Sonraki iki yazı indigonun tarihi ve indigonun saç boyamada hangi oranlarda nasıl kullanıldığı olacaktır.
Sevgiler..